زهرا دهقان شبانی؛ احمد صدرایی جواهری؛ مریم شهریاری فهلیانی
چکیده
یکی از متداولترین شاخصهایی که از طریق آن میتوان به قدرت یک فعالیت صنعتی برای دستیابی به مزیتهای نسبی در بین صنایع مختلف پی برد، بهرهوری و ارتقای آن است. در این خصوص شناسایی عوامل مؤثر بر ...
بیشتر
یکی از متداولترین شاخصهایی که از طریق آن میتوان به قدرت یک فعالیت صنعتی برای دستیابی به مزیتهای نسبی در بین صنایع مختلف پی برد، بهرهوری و ارتقای آن است. در این خصوص شناسایی عوامل مؤثر بر بهرهوری کل عوامل تولید ضرورتی اجتنابناپذیر است. هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی تأثیر تجمیع فضایی فعالیتهای صنعتی بر بهرهوری کل عوامل تولید در صنایع شیمیایی و ماشینآلات ایران است که با استفاده از روش دادههای پانلی پویا بر مبنای گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) که توسط آرلانو و باند (1991) توسعه داده‌شده است، برای 27 استان ایران، طی دوره‌ی زمانی 1390-1379 برآورد گردیده است. نتایج حاصل از برآورد حاکی از آن است که رابطه متغیر محلی شدن (تخصص) و بهرهوری کل عوامل در الگوهای بررسی‌شده برای صنعت شیمیایی و ماشینآلات به شکل U معکوس است. به این صورت که توان اول این متغیر دارای تأثیر مثبت و معناداری بر بهرهوری کل عوامل و توان دوم این متغیر دارای تأثیر منفی و معنادار است به این معنی که اگر محلی شدن از حد آستانه عبور کند موجب کاهش بهرهوری کل عوامل خواهد شد. با توجه به اینکه ضریب محلی شدن مثبت است، با افزایش محلی شدن این دو صنعت بهرهوری کل عوامل افزایش مییابد. شاخص شهرنشینی (تنوع) نیز اثر مثبت و معناداری بر بهرهوری کل عوامل تولید در این دو صنعت دارد، مثبت بودن این متغیر نشان می‌دهد که با افزایش تنوع فعالیتهای صنعتی، بهرهوری افزایش مییابد.
طبقه‌بندیJEL:,R12, D24 C23 L65, , L62.
